Klotrimazol należy do azolowych leków przeciwgrzybiczych, których mechanizm działania opiera się o hamowanie syntezy hormonu steroidowego grzybów – ergosterolu – który jest niezbędny do budowy błony komórkowej. W ten sposób dochodzi do zaburzenia przepuszczalności błony komórkowej i ucieczki potasu, co w efekcie powoduje obumarcie komórki grzyba. Zakres działania leku jest bardzo szeroki wobec większości grzybów patogennych dla człowieka (z wyjątkiem oporności na C. guillermondii, C. glabrata i C. krusi). Klotrimazol wykazuje również działanie wobec niektórych bakterii Gram-dodatnich.
Wskazania do stosowania klotrimazolu
Miejscowo klotrimazol stosowany jest w leczeniu grzybicy skóry, w tym rąk, stóp, nóg i podudzi, których przyczyną są dermatofity, a także w przypadku łupieżu pstrego. W postaci kropli do uszu lek wskazany jest w infekcjach grzybiczych ucha zewnętrznego i środkowego.
W przypadku niepowikłanych infekcji intymnych, w tym kandydozy warg sromowych, napletka oraz żołędzi, klotrimazol może być stosowany w samoleczeniu, jeśli objawy zostały zdiagnozowane już wcześniej przez lekarza.
Leczenie dopochwowe w postaci tabletek lub kremów z aplikatorem, najczęściej włączane jest w schemacie 7- lub 14-dniowym.
Wspomagająco kremy z klotrimazolem stosowane są w pieluszkowym zapaleniu skóry oraz przy zapaleniu pęcherza u pacjentów cewnikowanych.
Warto podkreślić, że w przypadku stosowania miejscowo klotrimazolu, brak ustąpienia objawów w ciągu 7 dni jest wskazaniem do dalszej konsultacji z lekarzem.
Kiedy nie stosować klotrimazolu?
W przypadku miejscowej kuracji przeciwskazaniem do stosowania klotrimazolu jest uczulenie na substancję czynną lub substancje pomocnicze.
Kobiety w ciąży, mogą stosować klotrimazol pod kontrolą lekarza, z wyjątkiem pierwszego trymestru. Natomiast, w okresie laktacji należy zaprzestać karmienia piersią.
Należy podkreślić, że klotrimazol, może osłabić skuteczność lateksowych środków antykoncepcyjnych, dlatego podczas kuracji i 5 dni po jej zakończeniu zalecane są metody alternatywne.
Stosowanie klotrimazolu u dzieci poniżej 12 roku życia może być włączone wyłącznie z zalecenia lekarza.
Najczęstsze działania niepożądane
Miejscowe stosowanie kremów może wywołać reakcje uczuleniowe, przejawiające się pęcherzami, rumieniem, obrzękiem, świądem lub pokrzywką. W przypadku terapii dopochwowej może wystąpić ogólne podrażnienie, pieczenie pochwy lub wystąpienie zapalenia pęcherza moczowego.
Klotrimazol dostępny jest bez recepty w postaci 1% kremu (Clotrimazolum GSK, Clotrimazolum Hasco, Clotrimazolum Ziaja) lub 1% roztworu do stosowania miejscowo (Clotrimazolum Medana). Obecnie na rynku pojawił się również krem dopochwowy z aplikatorem (Clotidal). Tabletki dopochwowe na receptę występują w dawce 100 mg lub 500 mg (Clotrimazolum GSK). Bez recepty dostępna jest kapsułka w dawce 500 mg (Canestan).
Piśmiennictwo:
- https://www.drugs.com/monograph/clotrimazole.html [Accessed: 16.12.2021]
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=463 [Accessed: 16.12.2021]
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/94035,Canesten-kapsulki-dopochwowe.-miekkie [Accessed: 16.12.2021]
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/91892,Fungotac-krople-do-uszu.-roztwor [Accessed: 16.12.2021]
