Infekcje grzybicze najczęściej kojarzą się z występowaniem nieestetycznych zmian na powierzchni skóry stóp i narządów płciowych. Niemniej jednak grzybica może rozwijać się również w mniej oczywistych miejscach np. w obrębie odbytu. Co stanowi przyczynę zakażeń grzybami w tej części ciała? Jak należy im przeciwdziałać?
Czym jest grzybica odbytu?
Powyższym mianem określa się infekcję grzybiczą, która wywołana jest przez drożdżaki – najczęściej Candida albicans. Drożdżyca czy też kandydoza odbytu stanowi jedną z form grzybicy okolic intymnych. W większości przypadków wynika on z długotrwałej antybiotykoterapii (np. w przypadku uciążliwych infekcji układu oddechowego) czy przewlekłego leczenia onkologicznego. Stosowane farmaceutyki powodują znaczne osłabienie odporności organizmu, co w połączeniu z wyjątkowo wrażliwą błoną śluzową odbytu sprawia, że ta sfera ciała jest szczególnie podatna na rozwój chorobotwórczych grzybów.
Ponadto wśród przyczyn grzybicy odbytu wymienia się takie czynniki jak:
- seks analny bez zabezpieczenia
- otyłość i nieprawidłowe odżywianie
- problemy hormonalne np. zespół Cushinga
- niektóre choroby metaboliczne np. cukrzyca
- korzystanie z publicznych toalet, basenów, sauny
- brak higieny lub stosowanie nieodpowiednich kosmetyków pielęgnacyjnych
- nadmierna potliwość w okolicach odbytnicy – wilgotność sprzyja rozwojowi grzybów np. niedokładne wycieranie ciała po kąpieli, używanie bielizny wykonanej z kiepskiej jakości tkanin
Niejednokrotnie grzybica odbytu stanowi kolejny etap kandydozy układu pokarmowego bądź innych części ciała (np. przełyku). Postępująca infekcja może w pewnym momencie zaatakować jelita, z których chorobotwórcze patogeny przedostaną się do odbytnicy. Podobna sytuacja może mieć miejsce w przypadku występowania zakażenia grzybiczego w obrębie narządów intymnych np. pochwy czy penisa.
Objawy grzybicy odbytu
Dominującym problemem w przypadku grzybiczej infekcji odbytu jest uciążliwy świąd. Silna potrzeba drapania skóry odbytu może spowodować jej uszkodzenie, co w konsekwencji prowadzi do występowania dolegliwości bólowych, pieczenia, a nawet i poważnych ran, które mogą ulec wtórnemu zakażeniu bakteryjnemu. Co więcej, kontakt z zainfekowaną skórą może spowodować przeniesienie grzybów na pozostałe części ciała np. pośladki, narządy płciowe, dłonie, przedramiona. Warto też wspomnieć, że podrażniona skóra odbytu sprzyja powstawaniu hemoroidów.
Jak leczyć grzybicę odbytu?
Podobnie jak w przypadku innych zakażeń grzybiczych, tak samo i kandydoza odbytu jest leczona przy pomocy preparatów o właściwościach antymikotycznych. Leki mogą być stosowane doustnie (działanie systemowe) lub zewnętrznie na zmienioną skórę. Najczęściej rekomendowanymi preparatami leczniczymi są:
- pochodne azolowe – w przypadku grzybicy odbytu sprawdzą m.in. ekonazol, fentikonazol, ketokonazol i klotrimazol
- alliloaminy – doustne preparaty przeciwgrzybicze, które sprawdzają się w przypadkach zakażeń skóry i błon śluzowych, przeważnie stosuje się naftyfinę i terbinafinę
Oprócz powyższych można wykorzystać maści i kremy przyczyniające się do łagodzenia uciążliwego świądu. Specjaliści wskazują też, że w trakcie leczenia grzybicy odbytu dobrze jest zmienić dotychczasową dietę (zmniejszenie spożycia cukru, suplementacja probiotykami), zwrócić uwagę na higienę i bieliznę oraz na pewien czas wprowadzić przerwę od kontaktów seksualnych (w razie konieczności należy bezwzględnie pamiętać o stosowaniu prezerwatywy). Ponadto można wykonywać domowe kąpiele nasiadowe z dodatkiem ziół np. rumianku, kory dębu czy kasztanowca.
Bibliografia:
- Issa SY., et al. „Epidemiological characteristics of Candida species colonizing oral and rectal sites of Jordanian infants.” BMC pediatrics 2011, 11(1): 1-6.
- https://www.hellozdrowie.pl/grzybica-odbytu-czym-jest-i-jak-ja-leczyc/
- https://www.heydoc.pl/s/article/Grzybica-odbytu-co-jej-sprzyja-i-jak-sie-objawia
